Powoli końca dobiega kadencja Krzysztofa Żuka. W 2018 roku złożył on środowiskom rowerowym pewne deklaracje, które teraz weryfikujemy. Pomimo wydłużenia kadencji niewiele z obietnic udało się spełnić.
W 2018 roku kandydaci na prezydentów Lublina otrzymali od środowisk rowerowych deklaracje rowerowe do podpisania. Te wskazywały na problemy rowerzystek i rowerzystów w Lublinie. Deklaracja zawierała szereg obietnic. Kandydat mógł wybrać pod którą z nich się podpisze. Co więcej kandydaci mogli samodzielnie wskazać w jakiej ilości spełnią konkretne obietnice. Przykładowo zasugerowaliśmy, że wydzielonych dróg rowerowych powinno powstać 20km rocznie. Tyle wskazywały dokumenty posiadane przez Urząd Miasta opracowane za kończącej się wówczas drugiej kadencji Krzysztofa Żuka. Kandydaci mogli jednak wpisać co chcieli.
Deklarację podpisał także Krzysztof Żuk. Pomimo wydłużenia kadencji samorządów z listy postulatów Żukowi udało się zrealizować tylko 2 z 6 obietnic. Kwotowo byłoby to jednak zaledwie kilka procent. Najmniejsza zrealizowana obietnica polegała na… ustawieniu jednego znaku drogowego. Największa niezrealizowana – na budowie 60 km dróg rowerowych co kosztowałoby co najmniej 60 mln zł (czyli mniej niż pół promila wydatków miasta w tej kadencji!). A były też obietnice bezkosztowe. Ich jednak też nie udało się spełnić.
Do listy postulatów środowisk rowerowych Krzysztof Żuk dopisał jeszcze 7 obietnic. W 2018 roku wydawało się, że to oczywiste oczywistości. Obietnice tanie, oparte o posiadaną w urzędzie dokumentacje czy z zagwarantowanym unijnym dofinansowaniem. Z tej listy Żukowi nie udało się zrealizować nic.
Poniżej przedstawiamy Lubelską Deklarację Rowerową na lata 2018-23 w takiej formie w jakiej podpisał ją Krzysztof Żuk, czyli razem z opisami hasłowych obietnic. Oceniamy zero-jedynkowo: obietnica zrealizowana lub niezrealizowana. W przypadku realizacji obietnicy z Budżetu Obywatelskiego nie uznajemy jej za spełnioną, gdyż realizacja nie wynikała z woli Krzysztofa Żuka a z woli rowerzystek i rowerzystów.
Lubelska Deklaracja Rowerowa
(niezrealizowana) Obiecuję wybudować 12 km wydzielonych dróg rowerowych rocznie.
OPIS: Obecnie w Lublinie jest ok. 120 km dróg rowerowych. Ze Strategii Realizacji Systemu Dróg Rowerowych wynika, że należy wybudować dodatkowe 200 km dróg rowerowych by jazda rowerem po Lublinie była komfortowa i bezpieczna. Opracowanie wskazuje na potrzebę budowy aż 20 km dróg rowerowych rocznie. Obecnie drogi dla rowerów powstają głównie przy przebudowie dróg dla samochodów. W efekcie najważniejsze trasy rowerowe łączące przedmieścia z Centrum nie są budowane. Powyższa deklaracja dotyczy budowy dróg rowerowych niezależnie od inwestycji drogowych.
Uzasadnienie oceny: Według danych GUS liczba dróg rowerowych w Lublinie na koniec 2018 roku wyniosła 160km, a na koniec 2022 – 192km. Nawet zakładając, że obietnica dotyczyła budowy każdej drogi rowerowej to nie została spełniona.
Obietnica dotyczyła jednak budowy dróg rowerowych niezależnie od inwestycji drogowych. Takie powstawały zaś głównie z Budżetu Obywatelskiego. Budowa dróg rowerowych wyłącznie przy inwestycjach drogowych sprawia, że niezbędne drogi rowerowe powstaną za dziesiątki lat, stąd niezbędna jest ich budowa niezależnie od inwestycji drogowych.
(niezrealizowana) Obiecuję, że każdego roku poprawę bezpieczeństwo pod 3 szkołami podstawowymi w Lublinie.
OPIS: Otoczenie szkół nie jest bezpieczne dla najmłodszych mieszkańców Lublina. Zazwyczaj dojazd samochodem jest możliwy pod same drzwi szkoły, co obniża bezpieczeństwo niezmotoryzowanych uczniów. Chcemy, żeby otoczenie szkół było bezpieczne dla pieszych, rowerzystów czy uczniów dojeżdżających na hulajnogach czy deskorolkach. Jednocześnie chcemy by każdy uczeń musiał pokonać ostatnie kilkadziesiąt metrów o własnych siłach, co pozwoli walczyć z plagą otyłości.
By to zrealizować należy utworzyć pod szkołami strefy wolne od samochodów. Jednocześnie w promieniu pół kilometra od szkoły otoczenie powinno być bezpieczne dla uczniów – wyznaczone najważniejsze drogi dla rowerów, bezpieczne chodniki i przejścia dla pieszych. Dojście do szkoły powinno być komfortowe (likwidacja schodów czy krawężników), oraz szybkie (umożliwiać przejście przez teren szkoły, zamiast dookoła ogrodzenia szkoły).
Uzasadnienie oceny: Wokół żadnej ze szkół nie poprawiono bezpieczeństwa.
(zrealizowana) Obiecuję dopuścić ruch rowerowy na Starym Mieście.
OPIS: W Lublinie ruch rowerowy w obrębie Starego Miasta jest od wielu lat zakazany. W praktyce zakazu tego nie przestrzega większość rowerzystów a Straż Miejska czy Policja nie wystawia za to mandatów. Pomimo zakazu jazdy rowerem po Starym Mieście zlokalizowano tam kilkanaście stojaków rowerowych a nawet wypożyczalnię rowerów! Chcemy by jazda rowerem po Starym Mieście była dopuszczona, ponieważ zlikwiduje ona istniejącą fikcję oraz pozwoli na rozpoczęcie używania rowerów towarowych do dostaw (rozwiązanie takie było zaprezentowane na Kongresie Mobilności Aktywnej przez menadżera śródmieścia).
Uzasadnienie oceny: Udało się! W sierpniu 2020 roku dopuszczono ruch rowerowy na Starym Mieście. Rewolucyjne zmiany wymagały dodania jednej tabliczki na jednym wjeździe na Stare Miasto.
(zrealizowana) Obiecuję wprowadzić ułatwienia dla rowerzystów na (nie wskazano liczby) ulicach w Centrum
OPIS: Centrum Lublina nie jest przyjazne rowerzystom. Koncepcja Organizacji Ruchu W Obszarze Centralnym Miasta Lublin wskazuje jakie działania podjąć by wprowadzić priorytet dla ruchu pieszego, rowerowego oraz komunikacji zbiorowej. Jednocześnie pozwoli to uporządkować parkowanie i zmniejszyć ruch tranzytowy. Przełoży się na większy komfort życia mieszkańców Centrum oraz łatwiejsze poruszanie i parkowanie w Centrum, dla osób, które muszą tam przyjechać samochodem. Z ankiety wykonanej we wrześniu 2018 przez Porozumienie Rowerowe wynika, że aż 93,5% mieszkańców Lublina oczekuje takich usprawnień. Usprawnienia polegają m.in. na uspokajaniu ruchu, tworzenia ulic jednokierunkowych z parkowaniem na jezdni, ślepych ulic przejezdnych dla rowerów, ulic dostępnych tylko dla właścicieli lokali i mieszkań.
Uzasadnienie oceny: W Deklaracji należało tutaj wpisać liczbę ulic. Nie wpisano jej. Na zachętę uznajmy, że ten punkt udało się spełnić, gdyż w Centrum pojawiły się ułatwienia dla rowerzystów. Większość z nich to kontraruch m.in. na ul. Dolnej Panny Marii, przy utworzeniu płatnego parkowania – podstrefa D (np. ul. Probostwo, Nowy Plac Targowy), utworzenie a aktualnie przebudowa ul. Wieniawskiej, letnie-wekendowe zamknięcie ruchu pod Bramą Krakowską, dopuszczenie ruchu na placu Litewskim. Wciąż jednak Centrum nie jest przyjazne rowerzystom: brakuje bezpiecznego połączenia pomiędzy al. Racławickimi a deptakiem (sporo osób wybiera tutaj chodnik), brak wjazdów do Centrum od strony południowej (np. ul. Piłsudskiego lub Mościckiego) oraz północnej (ul. Zamkowa, Wodopojna, Lubomelska), nie mówiąc o stworzeniu nowych dróg jednokierunkowych z dopuszczonym ruchem rowerowym pod prąd, co premiowałoby ruch rowerowy.
(niezrealizowana) Obiecuję rozpocząć budowę najważniejszych tras rowerowych w 2019 roku:
Uzasadnienie oceny: W 2019 roku nie rozpoczęto żadnych prac. Do dziś żadne z nw. działań nie zostało ukończone.
- (niezrealizowana) ukończenie trasy łączącej Felin z Centrum, poprzez budowę dwóch brakujących odcinków drogi rowerowej wzdłuż Drogi Męczenników Majdanka (odcinek pomiędzy Krańcową a Lotniczą oraz pomiędzy Wrońską a Łęczyńską),
Uzasadnienie oceny: Tutaj na krótkim odcinku wymieniono chodnik na ciąg pieszo-rowerowy w związku z remontem sieci ciepłowniczej. - (niezrealizowana) trasa łącząca Filaretów z al. Smorawińskiego, wzdłuż Sowińskiego i Poniatowskiego, w szczególności umożliwienie przejazdu rowerem przez węzeł Poniatowskiego,
Uzasadnienie oceny: Tutaj w związku z przebudową powstała odcinek dróg rowerowych od al. Racławickich do węzła Poniatowskiego. Wciąż nie da się jednak bezpiecznie i wygodnie przejechać przez węzeł Poniatowskiego. Po wschodniej stronie na rowerzystów czekają schody. - (niezrealizowana) ukończenie trasy łączącej Czechów z Centrum, poprzez wykonanie drogi dla rowerów (lub pasów rowerowych) wzdłuż ulicy Lubomelskiej i Wieniawskiej,
Uzasadnienie oceny: Nic nie powstało - (niezrealizowana) ukończenie trasy łączącej Ponikwodę z Centrum, poprzez wykonanie drogi dla rowerów (lub pasów rowerowych) od ulicy Andersa do Bajkowskiego,
Uzasadnienie oceny: Nic nie powstało. W tym tygodniu Krzysztof Żuk zapowiedział zielone zmiany na ul. Wodopojnej i Świętoduskiej. W ramach tych zmian nie powstaną żadne rozwiązania przyjazne dla rowerzystów. - (niezrealizowana) stworzenie połączenia z Kalinowszczyzny do Centrum wzdłuż al. Lwowskiej,
Uzasadnienie oceny: Nic nie powstało - (niezrealizowana) dokończenie trasy W-Z (al. Solidarności), poprzez budowę drogi dla rowerów na odcinku Kompozytorów Polskich-Prusa oraz oznakowanie trasy wzdłuż ul. Północnej od Ducha do Placu Zamkowego,
Uzasadnienie oceny: Odcinek od ul. Ducha do węzła Poniatowskiego, oraz kolejne dwa odcinki przy skrzyżowaniach ul. Kompozytorów Polskich oraz Prusa zostało wybrane do realizacji przez rowerzystki i rowerzystów w ramach Budżetu Obywatelskiego. Trasa wciąż nie jest jednak ciągła. - (niezrealizowana) trasa wzdłuż Głębokiej, na odcinku Filaretów – Nadbystrzycka,
Uzasadnienie oceny: Nic nie powstało - (niezrealizowana) trasa wzdłuż Zana, na odcinku Filaretów – Nadbystrzycka (po stronie południowej),
Uzasadnienie oceny: Nic nie powstało - (niezrealizowana) trasa wzdłuż al. Kraśnickiej, na odcinku od Bohaterów Monte Cassino do al. Racławickich (po stronie południowej).
Uzasadnienie oceny: Powstał krótki odcinek od al. Kraśnickich w związku z przebudową al. Racławickich.
Na poniższej mapie na fioletowo zaznaczono odcinki, które udało się zrealizować. Na niebiesko to co miało powstać.
(niezrealizowana) Obiecuję, że będę realizować dokumenty warunkujące Politykę rowerową i konsultować projekty dot. infrastruktury rowerowej ze środowiskiem rowerowym.
OPIS: Obecnie w urzędzie brak jest osób odpowiedzialnych za realizację polityki rowerowej. Widoczny jest brak podejścia systemowego, w którym za realizację polityki odpowiada każdy urzędnik. Wiele rozwiązań nie jest przyjaznych rowerzystom. Nie jest wykorzystywana wiedza i doświadczenie środowiska rowerowego. Wdrażanie tego postulatu nie wymaga kosztów – wymaga dobrej woli.
Uzasadnienie oceny: Wciąż aktualny jest Społeczny audyt polityki rowerowej dla Lublina, który powstał 8 lat temu! Podsumowaliśmy w nim przestrzeganie dokumentów dot. polityki rowerowej: „Lublin ma szczegółowe dokumenty planistyczne i strategiczne a nawet operacyjne. Pozostają one jednak wyłącznie na papierze”. W tej kwestii niewiele się zmieniło. Celem Polityki Rowerowej było aby w 2025 roku 15% podróży odbywanych w Lublinie rowerami. Natomiast w 2020 roku – 10%. Ile podróży odbywano na rowerach w 2020 roku? Nie wiadomo, bo nikt tego nie mierzył.
Wciąż nie odbywają się też konsultacje projektów dot. infrastruktury rowerowej.
Dodatkowe deklaracje prezydenta
(niezrealizowana) połączenie Węglina Południowego z Parkiem Jana Pawła II w ciągu ulicy Jana Pawła II;
Uzasadnienie oceny: Połączenie powstała z inicjatywy Porozumienia Rowerowego a zostało wybrane do realizacji przez rowerzystki i rowerzystów w ramach Budżetu Obywatelskiego
(niezrealizowana) połączenie Dzielnicy Hajdów-Zadębie z centrum Lublina poprzez realizację ciągów rowerowych w ul. Mełgiewskiej wraz z obsługą Parku Tatary;
Uzasadnienie oceny: Powstało jedynie krótki połączenie znad rzeki Bystrzycy do ul. Turystycznej. Połączenie powstało z inicjatywy Porozumienia Rowerowego a zostało wybrane do realizacji przez rowerzystki i rowerzystów w ramach Budżetu Obywatelskiego. W związku ze zmianą organizacją ruchu na ul. Mełgiewskiej polegającym na wyłączeniu skrajnego pasa ruchu można tam było zrobić infrastrukturę rowerową. Nie zrobiono nawet takiego minimum.
(niezrealizowana) rozbudowę ciągów pieszo rowerowych wzdłuż dolin rzecznych Bystrzyca, Czechówka i Czerniejówka.
Uzasadnienie oceny: Nie doczekaliśmy się obiecywanej rozbudowy. Wyremontowano odcinek wzdłuż Bystrzycy na Wrotkowie. Projekt zgłosił radny Piotr Popiel a zostało wybrane do realizacji przez rowerzystki i rowerzystów w ramach Budżetu Obywatelskiego
(niezrealizowana) przygotowanie infrastruktury rowerowej łączącej centrum Lublina z dzielnicą Sławin, wzdłuż al. Warszawskiej;
Uzasadnienie oceny: Z inicjatywy jednego z mieszkańców Sławinka, a także Porozumienia Rowerowego opracowano projekt a w tym roku mają być zlecane pierwsze prace budowlane. Działanie to zostało wybrane do realizacji przez rowerzystki i rowerzystów w ramach Budżetu Obywatelskiego. Projekt nie obejmuje jednak dzielnicy Sławin, obejmuje fragment pomiędzy al. Kraśnicką a al. Witosa.
(niezrealizowana) działania wewnątrz dzielnic tworzące połączenia i skróty rowerowe oraz bezpieczne otoczenie dla szkół;
Uzasadnienie oceny: Nie przypominamy sobie takich działań. Chyba, że z Budżetu Obywatelskiego;-)
(niezrealizowana) realizację opracowanych już działań łączących infrastrukturę rowerową: wjazd na Plac Litewski, zmiany w obrębie ulic Zamojska – Misjonarska – Bernardyńska, zmiany w infrastrukturze rowerowej na skrzyżowaniu ul. Muzycznej z Narutowicza, Nadbystrzycką i Głęboką;
Uzasadnienie oceny: Żadne z tych działań nie zostało zrealizowane, pomimo opracowanej dokumentacji.
(niezrealizowana) rozwijanie programu edukacji rowerowej dla uczniów szkół, ale także wprowadzenie nowych programów edukacyjnych dla przedszkolaków i studentów.
Uzasadnienie oceny: Lublin był liderem w praktycznej edukacji rowerowej. Działanie to było finansowane m.in. ze środków miasta Lublin. Miasto wycofało się jednak z dalszego finansowania, nie znalazły się na to pieniądze nawet w ramach Europejskiej Stolicy Młodzieży.